Karakters
8 september 2019

Een bewoonster vroeg wat er op het schilderij stond. Het was een doek ooit gemaakt door een andere bewoonster, dat nu een plekje in het verpleeghuis had gekregen. Zwarte lijnen liepen in elkaar over tegen een witte en grijze achtergrond. 

Of het niet muzieknoten waren, vroeg ze. Ze kreeg een bundel met kerkelijke liederen. Misschien kon ze in de noten de afbeeldingen op het schilderij herkennen. Vervolgens raakte ze verzonken in de christelijke bladmuziek. De teksten erbij spraken ook aan. “Wat een leuk boekje.”  
 
Voor iemand die vaak ongedurig door het huis loopt, was ze nu zeer kalm. De bundel bood rust. Ze werd gevraagd of ze kwam lunchen in de eetkamer. Ze pakte haar rollator en liep mee met de verpleegkundige.  

De bewoonster die het schilderij heeft gemaakt is onlangs overleden. Haar kunst prikkelt de verbeelding van haar mede-bewoners. Ook in een verpleeghuis ben je meer dan patiënt alleen. Je karakter en talent verhuizen mee als je eenmaal binnenkomt.

Het is dus mooi dat er een persoonlijk overzicht met de interesses van bewoners is gemaakt.  One size fits all-groepsactiviteiten zijn niet altijd geschikt. Hoeveel mensen houden werkelijk van een bingo?  

De rijksoverheid heeft 2,1 miljard euro vrijgemaakt voor nieuw personeel. Hopelijk ontstaat zo ook meer ruimte voor de persoonlijke belangstelling van bewoners. Want een klein beetje aandacht kan soms al veel betekenen.

Dat merkte ook oud-premier Willem Drees, die voor de oorlog wethouder Sociale Zaken in Den Haag was. Hij hielp toen een tehuis voor ouderen verbeteren. Het ging onder andere om meer personeel en kleinere en huiselijkere zalen. Bewoners hoefden voortaan ook niet meer verplicht kleding van de instelling te dragen.   

Drees schreef later:  ‘Ik heb daar eens een kerstavond meegemaakt waar een verpleegde uit zichzelf behoefte had iets te zeggen, en toen zei: “We zijn van de hel in de hemel gekomen.” Ze maakte zich maar een bescheiden voorstelling van de hemel!’ *  

* Uit De rode wethouder. Willem Drees 1886-1940. Jelle Gaemers. Uitgeverij Balans. 2014